Na maanden discussie over de kerntaken van de provincie en het opvangen van de bezuiniging van het Rijk op de provincie werden in juni alle concrete voorstellen op tafel gelegd. Een schok voor veel maatschappelijke organisaties, die vaak met relatief weinig subsidie en heel veel vrijwilligers goed werk doen in onze provincie. Er werd voorgesteld om bij veel instellingen op het terrein van sociale zaken, cultuur, natuur en milieu de hele subsidie in te trekken. Na vele discussiebijeenkomsten, een hoorzitting met ruim tachtig insprekers en een behandeling in Provinciale Staten eind juni met ruim vijftig amendementen, zijn de belangrijkste bezuinigingen drastisch verminderd. In veel gevallen doet het nog steeds pijn. We zijn echter wel blij met het grote aantal aanpassingen.
Geen reden tot drastische bezuinigingen
GroenLinks heeft het afgelopen jaar opgeroepen om niet in paniek te raken. Er is geen reden om op korte termijn drastisch te bezuinigen op het taken pakket van de provincie. Het Rijk bezuinigt wel 60 miljoen op het provinciefonds, dat is niet leuk. Echter deze provincie wordt vooral extra gekort vanwege het grote eigen vermogen na de verkoop van de aandelen van NUON. Een deel van de korting moest wat ons betreft gewoon uit de inkomsten (de rente) uit dat vermogen gehaald worden. We hoeven geen 60 miljoen te bezuinigen.
Daar komt bij, dat er jaarlijks nog ruimte van dik 20 miljoen in de begroting zit als reservering voor nieuw beleid. Wij vonden het niet slim om eerst van alles kapot te bezuinigen en vervolgens weer geld in te zetten voor het ontwikkelen van nieuw beleid.
De Statenfractie van GroenLinks heeft samen met de SP voorgesteld om de behandeling van de bezuinigingen uit te stellen tot na de verkiezingen van 2011. Ook in andere provincies vindt de besluitvorming later plaats. Daarmee kunnen kiezers zich uitspreken over de keuzes ten aanzien van bezuinigingen en nieuw beleid.
Helaas heeft de meerderheid van Provinciale Staten besloten toch deze bezuinigingsvoorstellen te behandelen. Dat is jammer, want het is bijna onmogelijk om in een maand tijd zicht te krijgen op de gevolgen van al deze bezuinigingen. Nu de voorstellen toch werden behandeld heeft de fractie van GroenLinks twintig amendementen ingediend alleen of samen met anderen op de bezuinigingsvoorstellen. Het restant van de bezuinigingen wordt gehaald door een verschuiving van uitgaven naar de investeringen (de NUON-gelden dus) en door de ruimte voor nieuw beleid gedeeltelijk in te zetten.
Behoud sociaal, openbaar vervoer en vitaal platteland
Bij het indienen van al onze amendementen zijn we er wel vanuit gegaan, dat er een bezuiniging nodig is. In de meeste gevallen is een bezuiniging van 10% een manier om de provincie of gesubsidieerde organisaties soberder of efficiënter te laten werken. In veel gevallen hebben wij in amendementen voorstellen gedaan een bezuiniging terug te brengen tot 10%, soms echter ook meer.
Een belangrijk deel van onze amendementen is aangenomen. Daar zijn we uiteraard erg blij mee. In gevallen waar onze amendementen niet werden aangenomen, zijn minder ver gaande amendementen van de coalitiepartijen aangenomen. Na alle wijzigingen hebben we geconstateerd dat het hele verhaal een stuk acceptabeler was geworden. Met name op het terrein van sociaal, openbaar vervoer en vitaal platteland zijn wat ons betreft de bezuinigingen nog wel te ver gaand.
Het totaal van het bezuinigingsbedrag is ongeveer gelijk gebleven, echter een groot deel is verschoven naar de investeringsagenda en de ruimte voor nieuw beleid in de begroting, conform ons voorstel. Er wordt ook meer gesneden in de ambtelijke organisatie en in de budgetten voor Provinciale Staten en de griffie.
Bij de inzet van de middelen voor investeringen zullen we bezien, hoe we zodanige keuzes kunnen maken, dat belangrijke gevolgen van bezuinigingen bij onder meer openbaar vervoer teniet gedaan kunnen worden.
We staan niet te juichen, want er is nog steeds sprake van pijnlijke bezuinigingen. We zijn wel erg blij met het feit dat het in veel gevallen tot aanvaardbare proporties teruggebracht is. Uiteindelijk heeft dat zelfs geleid tot onze instemming met het bezuinigingsvoorstel.