Aanbevelingen Remkes
Wij hebben de provinciale verkenning GMS ontvangen van Gedeputeerde Staten met de probleemanalyse. Laat ik vooropstellen dat GroenLinks de probleemanalyse duidelijk vindt en dat we constateren dat de landbouwsector de grootste depositie levert in Gelderland. Hier ligt wat ons betreft ook de grootste opgave. De provinciale verkenning GMS is daarentegen minder duidelijk. Een heleboel ‘wat’, maar geen keuzes in het ‘hoe’! Bijvoorbeeld: welk doel gaan we voor de natuur realiseren? Het kabinet wil 26% emissiereductie, commissie Remkes vroeg om 50% in 2030. In de GMS volgen we het advies van de commissie Remkes als het gaat over de gebiedsgerichte aanpak, maar waarom onderschrijven we dan niet ook de rest van de aanbevelingen? We praten de hele tijd over stikstof: NOx en ammoniak, maar het gaat natuurlijk om de natuur. De kern: in welke staat verkeert de natuur, welke natuur willen we hebben, hoeveel vooruitgang willen we en hoeveel zijn we bereid om te betalen?
Toestand heide verslechterd
Immers, de toestand van de heide op de Veluwe is de afgelopen drie/vier jaar verslechterd, evident in strijd met de Europees afspraken over de natuur. De toestand van de natuur kan en mag niet verder achteruitgaan. We hebben vooruitgang nodig. Gezamenlijk hebben we een forse opgave. Daar zijn we met zijn allen van bewust. Daarom is het ook goed dat alle provinciale partners zijn aangehaakt bij het opstellen van de gebiedsprocessen; van natuurorganisaties tot industrie en landbouw.
Natuurherstel
Voor GroenLinks is natuurherstel een kwestie van integraal handelen. Dat betekent meer dan alleen stikstofoxide aanpakken als we robuuste natuur willen hebben. Denk aan de relatie met droogte en de versnippering van de natuur. Meer natuur erbij zal een deel van de oplossing moeten zijn. Robuuste natuur vraagt om een brede aanpak!
Kalverhouderijen
Een deel van de GMS is in gang gezet. Het gaat om de kalverhouderij naast de Veluwe. Een onderwerp waar het Rijk in de landelijke aanpak helemaal aan voorbij gaat. Wij zijn enthousiast dat dit nu al wordt aangepakt in Gelderland. Het laat namelijk zien dat Gelderland bereid is om zelf serieus aan de slag te gaan. Hoewel we nog een lange weg te gaan hebben om de reden dat we het concrete plan voor de agrarische enclave op de Veluwe nog niet kennen. Desalniettemin zal er worden ingezet op agrariërs die willen extensiveren en op innovatie en dat geeft kansen.
Extensivering
Naast de kansen die GroenLinks ziet bij extensivering, blijft de vraag bestaan of het realistisch voor alle boeren is om op de Veluwe te blijven boeren? En zijn er genoeg boeren die willen stoppen, en zitten de agrariërs die willen stoppen wel op de “juiste” plek? Hoe dichterbij kwetsbare natuur hoe meer impact. Dit betekent dat als we binnen afzienbare tijd willen stoppen met dweilen met de kraan open en echte structurele veranderingen willen, we doelgericht moeten gaan kijken naar waar we de meeste stikstof kunnen weghalen om de snelste impact te hebben.
Minder landbouwdieren
Uiteindelijk komen we er niet omheen. We moeten toe aan minder landbouwdieren. Niet noodzakelijk minder agrariërs maar wel minder dieren. Het valt te bezien of dat met uitsluitend vrijwilligheid lukt. GroenLinks sluit de optie om die vrijwilligheid los te laten niet uit. Deze vragen zijn niet alleen belangrijk voor de natuur en de toekomst van de boeren, maar ook voor andere opgaven in Gelderland. Commissie Remkes zei het al: het uitkopen van veehouders moet selectief!
Forse reductie
De forse reductie moet zijn beslag krijgen in de gebiedsprocessen. In die planning moet de daling van ammoniak en NOx gerealiseerd worden. Daar dient ook ruimte gemaakt te worden voor bufferzones rond Natura2000 gebieden. Ammoniak slaat binnen enkele kilometers neer en komt niet vanuit de Randstad!
Stikstof op slot
Niet Nederland, niet Gelderland, maar stikstof moet op slot. En dus hebben we haast met de gebiedsplannen. Extern salderen staat op slot. Wij willen geen Wild West, geen speculatie in Stikstof-handel. Maar een Gelderse Stikstof-bank als middel om de reductie van ammoniak en NOx in de gebiedsprocessen efficiënter te laten verlopen. Daarom hebben we tijdens de laatste Statenvergadering een motie mede-ingediend om juist dit doel te bereiken. In de motie wordt ook nadruk gelegd om de Gelderse ambitie: “Er is een forse ambitie nodig om de stikstofdepositie op de Gelderse Natuur te verminderen”. De motie werd breed ondersteund door vrijwel alle partijen behalve Partij voor de Dieren en PVV.
De heide moet weer bloeien.
Wordt vervolgd!
GroenLinks Statenlid Charlotte de Roo
Woordvoerder Stikstof