De wolf is 150 jaar geleden verjaagd en uitgeroeid en zijn habitat vernietigd. De aanleg en ontwikkeling van de Veluwe heeft hem na al die jaren weer teruggebracht.
Zonder de wolf ontbreekt er balans in de Veluwe. De wilde dieren die na het verdwijnen van de wolf geen natuurlijke vijand meer hadden, konden ongebreideld groeien in aantallen. Daarmee richtten ze schade aan in het ecosysteem, waardoor veelvuldige afschot noodzakelijk was. Met de terugkeer van de wolf, keert ook die balans weer terug. Daarmee is hij een zegen voor de biodiversiteit in onze natuur, met name op de Veluwe.
Het is belangrijk om aan te stippen dat de wolf succesvol is als beheerder van het wild. In het verhitte wolvendebat staat namelijk vooral de probleemwolf centraal en vergeten we maar al te gauw wat we in handen hebben uit het oogpunt van herstel van natuur en biodiversiteit.
De Veluwe en de wolf samen zijn een gouden combinatie, maar daar moeten we wel iets voor doen. De vestiging van de wolf kent namelijk zowel kansen als risico’s: kansen voor de ontwikkeling van onze natuur en de biodiversiteit enerzijds, en risico’s voornamelijk voor veehouders in het leefgebied van de wolf anderzijds.
GroenLinks doet samen met andere fracties voor beide kanten van deze medaille voorstellen met twee moties.
Ruimhartig preventief wolvenbeleid
Wat GroenLinks betreft is het kansloos en onwenselijk om in te zetten op het verlagen van de juridische status van de bescherming van de wolf. Er is niets mis met de escalatieladder, wat ons bevestigd werd door juridische deskundigen. Laten we wegblijven bij het zoeken naar juridische geitenpaadjes en incidentenpolitiek!
GroenLinks wil inzetten op een verbetering van het preventieve beleid, door de subsidieregeling voor wolfwerend raster ruimhartiger te maken en de schadeloosstelling beter te laten verlopen. Van de subsidieregeling werd maar een klein deel benut. De regeling is nu niet effectief en het animo viel dus tegen. Tegelijkertijd neemt het aantal aanvallen toe en daarbij blijkt dat de afrastering niet of niet voldoende op orde was.
Het is essentieel dat de wolf niet aanleert hoe hij door die rasters heen kan. In het recente addendum van het interprovinciaal wolvenplan van het Interprovinciaal Overleg wordt geadviseerd de subsidiemogelijkheden te verruimen, zowel wat betreft de reikwijdte van het gebied, als voor de toepassing voor diersoorten. Het draagvlak voor het plaatsen van wolfwerend raster wordt vergroot als in de normering advies, onderhoud en controle van het materieel wordt meegenomen en er een tegemoetkoming is op die kosten voor professionele veehouders.
Wat het advies en de begeleiding vanuit de wolvenconsulent betreft, is het versnellen en intensiveren van de aanpak voor één consulent wel een uitdaging. We zouden daarom willen inzetten op (meer) samenwerking met de vrijwilligers van Wolf Fencing en vragen daarnaast de Gedeputeerde Staten naar de mogelijkheden tot uitbreiding van de mogelijkheden voor meer subsidie bij het Rijk of de Europese Unie.
Wat betreft het communicatiebeleid heeft Gedeputeerde Staten op eerdere vragen van onze fractie geantwoord dat hier geen taak ligt voor de provincie en dat dit bij Bij12 ligt. Wij constateren dat die communicatietaak door Bij12 als uitvoerende organisatie vooral ligt op het vlak van de uitvoering van de subsidieregeling en de schaderegeling. Het zou goed zijn om binnen het Interprovinciaal Overleg te pleiten voor de noodzaak voor een gedegen algemene publieksvoorlichting.
Staat van instandhouding wolf
Naast het beperken van risico’s, willen we ook de kansen benutten van de aanwezigheid van de wolf. De rode draad in de beeldvorming was dat we om schapen te beschermen ook de wolf moeten beschermen.
Door de leefgebieden van wilde hoefdieren te optimaliseren en door het rustgebied te vergroten (bijvoorbeeld door het verminderen van de dichtheid aan wegen en paden), krijg je aantrekkelijke leefgebieden voor wilde prooidieren. Dat kan bovendien mogelijk indirect leiden minder potentiële aanvallen op landbouwhuisdieren.
Het is heel spijtig dat de aanleg van de ecologische hoofdstructuur is stopgezet en dat er nu hiaten zijn, waar zowel de prooidieren als roofdieren zoals de wolf last van hebben. Het ontsnipperen en alsnog realiseren van verbindingszones tussen de natuurgebieden kan een win-win situatie opleveren voor het herstel van de natuur, de bescherming van de wolf, en bescherming van schapen!
We zouden kunnen beginnen met de Veluwe zelf meer een werkelijk aaneengesloten gebied met grotere rustgebieden te maken. Dit zal de habitat van de wolf versterken en de gunstige staat van instandhouding bevorderen. We zijn in dat verband nieuwsgierig naar wat de achterliggende visie is van de passage over de Veluwe in het coalitieakkoord. Dat zou aanknopingspunten kunnen bieden.
Natuur, vee en de wolf zijn allemaal gebaat bij betere voorlichting over en bescherming van de wolf. Dit wil GroenLinks bereiken door in de eerste plaats actiever en effectiever beleid te voeren op preventie en publieksvoorlichting. Daarnaast is het belangrijk om beleid te voeren op het robuuster maken van onze Gelderse natuur. Dat is op zichzelf waardevol en brengt ook de gunstige staat van de instandhouding van de wolf in beeld.
Onze voorstellen voor de verbetering van het preventieve beleid kregen een toezegging van de Gedeputeerde Staten. De motie voor de instandhouding van de wolf werd helaas door de Staten verworpen.