Gelderland is de rijkste provincie 

Eind 2022 had Gelderland op € 4,3 miljard op de bank staan. Een groot deel daarvan komt door de verkoop van energiebedrijf Nuon in 2009. Die 4,3 miljard zit in reserves, eigenlijk een soort ‘spaarpotten’ van de provincie voor toekomstige uitgaven of om financiële tegenvallers op te vangen als die zich voordoen.  

Geld moet rollen 

GroenLinks pleit ervoor dat de provincie meer investeert om Gelderland beter te maken. Er zijn nu grote uitdagingen en het is nodig om te versnellen met de energietransitie en landbouwtransitie. Als we niet oppassen gaat de cultuursector kopje onder en verliezen we kracht van belangenverenigingen die zonder subsidies weinig kunnen doen. Het wringt dat we dan zo veel geld op de rekening hebben staan. Andere partijen vinden het belangrijk dat we een grote pot geld houden: we ontvangen daar namelijk rente over. Hoewel het geld nu rendeert, denken wij dat het niet opweegt tegen de schade die Gelderland oploopt als we niet de nodige keuzes en investeringen durven te maken. 

Veel geld, maar dekking… 

Hoewel de Provinciale Staten budgetrecht hebben en dus gaan over hoe we ons geld uitgeven, is dat in de praktijk lastig. Het geld is vaak al gereserveerd voor projecten en beleid uit het verleden. We hebben daar weinig inzicht in en het is vaak lastig om te achterhalen waar we dekking vandaan kunnen halen. Dat was voor ons reden om te vragen of de Rekenkamer Oost ons kan helpen om meer inzicht te krijgen in de reserves van Gelderland. 

Rekenkamer to the rescue 

De Rekenkamer Oost is een instituut dat onafhankelijke onderzoeken uitvoert voor Gelderland en Overijssel. Hoewel we geen invloed hebben op de inhoud van de onderzoeken, mogen we wel onderwerpen aandragen. Zij vonden ons idee om in te zoomen op de reserves interessant en hebben dat dus uitgezocht. Eind vorig jaar is de handreiking ‘Grip op Reserves’ gepubliceerd. Deze handreiking helpt ons als volksvertegenwoordigers om meer inzicht te krijgen op de reserves en de budgetverantwoordelijkheid in te vullen. Ook Overijssel heeft zo’n handreiking over hun reserves mogen ontvangen! 

Werk aan de winkel 

De Rekenkamer Oost heeft een aantal voorstellen gedaan: 

  • Aanbeveling 1. Bespreek naar aanleiding van de handreiking of de huidige inrichting en kaderstelling nog aansluit bij uw wensen als Staten. 

  • Aanbeveling 2. Breng afspraken en uitleg over reserves samen.  

  • Aanbeveling 3. (Wijzigingen van) kaders hebben consequenties. Realiseer u dat en laat u eventueel bijstaan door de rekeningcommissie of de accountant.  

  • Aanbeveling 4. Zorg dat elk Statenlid een basisbegrip van reserves heeft.  

  • Aanbeveling 5. Bespreek of de huidige informatievoorziening nog voldoende aansluit bij de gestelde kaders. 

Deze aanbevelingen konden rekenen op een breed draagvlak vanuit de Provinciale Staten. Er wordt dus werk van gemaakt! We zullen in de loop van dit jaar opnieuw gaan kijken naar hoe de reserves werken en dat afspraken daarover duidelijker komen vast te liggen. Wanneer gaat er geld naar die reserves? En wanneer valt het geld weer vrij? Op welke momenten doen we een grote schoonmaak van de hele administratie? Dit soort afspraken komen vast te liggen in een nieuw op te stellen nota. Dit gaat helpen om dekking te vinden voor goede voorstellen en dus hopelijk het geld te laten rollen!