Jan de Kock wint Gelders Groene Lintje 2017
Op zaterdag 9 september reikten we het Gelderse Groene Lintje uit aan iemand die ontzettend veel bijdraagt aan het behoud van natuur en milieu in onze provincie: Jan de Kock uit Culemborg. Hij ontving het lintje uit handen van GroenLinks Tweede Kamerlid Suzanne Kröger. Waarom is dit lintje belangrijk voor hem? Een gesprek over samenwerking en dat moment in je leven waarop je ineens het lef hebt om het allemaal anders te gaan doen.
De jury koos voor Jan de Kock vanwege zijn ‘duidelijke bovenregionale impact op een voor Gelderland en GroenLinks zeer belangrijk terrein’. Hij richtte vijf jaar geleden Stichting Dirk III op met als doel een duurzamere Betuwe, op economisch, ecologisch én sociaal vlak. Hij had toen al een visie hoe het beter kon, met een aanpak waarin overheid, bedrijven, burgerondernemers, kennisinstellingen en sociale instellingen nauw samenwerken. De vijf oprichters van die stichting zijn inmiddels de motor achter ‘Rivierenlanders in verbinding’, een gebiedscoöperatie in Rivierenland waaruit onder andere al zes lokale energiecoöperaties voortvloeiden. Er zijn al bijna 200 mensen bij aangesloten.
‘De enige uitdaging is: doe het samen’
Desgevraagd legt Jan uit dat het organiseren van samenwerking de grootste uitdaging is op de weg naar een duurzame samenleving: ‘Dat geldt voor elk onderwerp: kijk bijvoorbeeld naar vervoer. Gemeenten, provincie, bedrijven, iedereen heeft eigen belangen, maar ook maatschappelijke doelstellingen. De technologie is er. De enige uitdaging is: doe dit samen. Formuleer een gezamenlijk doel. Het bouwen van zo’n netwerk rond een onderwerp, dat is wat ik feitelijk doe.’
‘Verbindend communiceren’
Op de vraag waarom zijn projecten succesvol zijn, antwoordt Jan: ‘Samenwerken lukt pas goed als mensen in staat zijn om verbindend te communiceren. Zonder oordelen en verwijten,’ aldus Jan. ‘Dat is voor velen lastig, altijd om allerlei persoonlijke redenen. Je moet ballast en persoonlijk belang uit kunnen schakelen, pas dan kun je oprecht op weg naar een gezamenlijk doel. Maar als dat lukt, is alles ineens mogelijk. Want iedereen wil betekenisvol zijn en een bijdrage leveren aan de maatschappij. Dat heb ik nu al vaak ervaren en dat is prachtig.’
Zuivel zonder marketing
Een recent project waar Jan mee bezig is, is ‘zuivel zonder marketing’ van ecoboer Matthijs. ‘Dat is iemand die ik hier graag wil noemen,’ vertelt Jan. ‘Want hij laat zien hoe het moet. We hebben hem begeleid vanuit onze beweging en hij doet er alles aan om gezonde melk van gezonde koeien op een gezond weiland te produceren.
Je leven op zijn kop
Een aantal jaren geleden had Jan nog een goedbetaalde baan in de bouw. Jan: ‘Er gebeurden wat dingen in mijn leven waardoor ik dacht: en nu ga ik het helemaal anders doen.’ Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan hoor, je hart volgen. Je zet je hele leven op zijn kop en vooral financieel is dat heel erg spannend. Gelukkig gaat het nu goed. Maar vergeet niet: dit doen alle mensen waar ik mee samenwerk. We doen het met een heel team en ook voor hen geldt dat het heel veel lef en doorzettingsvermogen kost. Dat moet hier echt gezegd worden, want dat is voor de buitenwereld lang niet altijd zichtbaar.’
Nog lang niet klaar
De uitreiking van het Gelderse Groene Lintje werd drukbezocht door GroenLinks-leden en vond plaats in De Witte Molen in het Sonsbeekpark in Arnhem. Jan was een van de acht genomineerden die allemaal op indrukwekkende wijze hun sporen verdiend hebben in het vergroten van milieu-, dier- en natuurvriendelijkheid. Jan: ‘Ik ben ontzettend blij met het Culemborgse én het Gelderse lintje. Er gaan weer gemakkelijker deuren open. Dat moet ook, want we zijn nog lang niet klaar!’