door Evert Vermeulen
Op 12 januari heeft de Statenfractie van GroenLinks een werkbezoek gebracht aan de Oude IJsselstreek. Zowel leden van de huidige fractie als kandidaten voor de nieuwe fractie waren daarbij aanwezig. We zouden het eerste deel van de middag doorbrengen bij de VAL Oude IJssel en aansluitend een gesprek hebben met vertegenwoordigers van de gemeente Oude IJsselstreek in de DRU-fabriek.
Om 13.00 uur werden we hartelijk ontvangen bij de Vereniging Agrarisch Landschapsbeheer (VAL) Oude IJssel in Silvolde. Nadat we verwelkomt waren en door de secretaris, Theo Giessen vergast werden op soep, broodjes en koffie vertelde de voorzitter, Henk te Rietstap, in het kort iets over de werkwijze van de VAL. Vervolgens werd ingegaan op de problematiek die er op dit moment speelt namelijk de stopzetting van de provinciale gelden voor inrichtingsaanvragen voor nieuw aanleg landschap (SKNL). De VAL had al 30 aanvragen ingediend en er lagen er nog 10 op de plank. Van die 30 zijn er door de provincie 13 goedgekeurd en 17 liggen bij de provincie nog te wachten op goedkeuring. Maar het geld was in september al op. Voor de ontwikkeling van die plannen en de aanvragen zijn kosten gemaakt in het totaal ongeveer € 15.000,- voor de 40 plannen. De VAL kon er vanuit gaan dat er toereikende middelen zouden zijn voor al deze plannen. Maar van de ene dag op de andere was het geld op. Waar blijft de betrouwbare overheid?
Verder werd opgemerkt dat er dat een aangetekende zienswijze van de VAL op het concept Natuurbeheerplan 2011 niet meer terug te vinden was bij de provincie. De voorzitter is ook van mening dat de provincie op dit moment de regie kwijt lijkt te zijn. Dat uit zich ook in steeds weer andere ambtenaren op dit dossier en de huidige is met ziekteverlof.
De landschapscoördinator, Theo Freriks, vertelde over de diverse inrichtingsplannen en merkte daarbij ook op dat bij de controle of het afgesproken werk verricht was, er soms wel erg pietluttig op details van de inrichting afgerekend werd.
Ook met betrekking tot de groenblauwe diensten voort de VAL problemen. Hoewel de regeling is aangepast dat de subsidieverdeling van provincie en gemeenten van 50 % en 50% naar 75% en 25% is gegaan, haken toch veel gemeentes af wegens gebrek aan geld. Renske Waarden burg en Wouter van Eck gaven aan dat GroenLinks veel belang hecht aan het terugbrengen van het boerenlandschap in de oude luister met streekeigen landschapelementen. Groenlinks vindt verder dat een overheid betrouwbaar moet zijn en afspraken na moet komen en daar zich in de provincie ook sterk voor maakt. In de volgende Statenperiode zullen zij dat ook verder uitdragen. Wouter van Eck geeft aan de VAL ook aan om andere politieke partijen uit te nodigen om deze problematiek kenbaar te maken aan hen.
Na dit gesprek gingen we, na enige vertraging, omdat we moesten wachten op Graafschap TV het veld in. Gelukkig had de VAL voor ons allemaal laarzen geregeld zodat we met droge voeten door de bagger heen konden. De regen viel met bakken uit de lucht en dat zou deze dag niet meer veranderen. We bezochten een voormalig zandwinningsgebied bij Netterden, de Omsteg, en werden er deskundig rondgeleid door de landschapscoördinator. Theo Freriks baggerde met ons en zijn bestuursleden door het gebied en wees op de herinrichting van het landschap, waarbij alleen rietvelden, een enkele solitaire wilg, meidoorn, wilde roos, en andere streekeigen vegetatie gehandhaafd en aangeplant is en de rest verwijderd wordt. Trots was hij op een stuk meidoornhaag met wilde roos, die nog resteerde van eens een kilometerlange haag.
Tegen 16.00 uur vertrokken we na een hartelijk afscheid richting de DRU-cultuurfabriek. Daar werden we opgewacht door Eus Lionarons, beleidsambtenaar bij de gemeente Oude IJsselstreek. In “de beschuittrommel” werden we opgewacht door PvdA wethouder John Haverdil (Ruimtelijke Ordening (RO) en Cultuur). We hadden een afspraak gemaakt om te spreken over krimp in de regio en woningbouw en van hun kant een presentatie over het plan Afbramerij Science Centre. Aansluitend zou er nog tijd zijn voor een rondleiding door de DRU-cultuurfabriek.
Onder het genot van een warme koffie en een gebakje geeft de wethouder een aftrap. Hij geeft aan dat krimp een politieke keuze is. In het rapport ‘Pieken in de delta’ is vooral de rand van de Noordzee aangewezen als groeibestemming. Er gaat maar 4% van de middelen naar de noordelijke provincies. In Gelderland wordt vooral gefocust op het KAN (Knooppunt Arnhem Nijmegen). John Haverdil is samen met zijn RO collega’s in de Achterhoek gaan kijken naar de gevolgen van krimp in Limburg. De Achterhoek wil de krimp voor zijn en ze hebben alle plannen herzien. Er waren voor de regio 14.000 woningen gepland en die plannen zijn teruggebracht tot een kleine 6000. Dat levert wel de nodige planschade op, ongeveer een kleine honderd miljoen voor de regio. De gemeente staat daar voor €26,3 miljoen te boek. De consequenties op woningbouwgebied die getrokken zijn dat er geen uitleglocaties meer komen. Dat er in de kleine kernen alleen voor eigen aanwas gebouwd wordt. Wel wil men de centrumplannen door laten gaan om ook het voorzieningenpeil in stand te houden. Krimp betekent voor de regio ook meer kosten, o.a. planschade en minder inkomsten uit het Gemeentefonds.
Dan vervolgt Eus Lionarons met een presentatie over het plan Afbramerij Science Centre. De gemeente Oude IJsselstreek wil daar een wetenschapscentrum in maken voor de Achterhoek. In de Achterhoek heeft 1 op de 4 bedrijven te maken met de maakindustrie. Zij willen hier een combinatie maken onderwijs en bedrijvigheid. Een van de doelen is om kinderen op jongere leeftijd (begin basisschool) al spelenderwijs in aanraking te laten komen met techniek. Verder heeft het wetenschapscentrum ook tot doel om jongeren kennis te laten maken met de regionale bedrijven die in de techniek bezig zijn en welke producten zij maken.
Techniek wordt niet alleen gepresenteerd als ‘betatechniek’, maar ook aan kunst komt veel techniek te pas. Het plan kent een driehoeksverbinding met lectoraat Mediadidactiek (Isselinge Hogeschool), ACT bedrijven en jongeren (individueel en via onderwijs). Het plan is nu ingebed in een gebiedsvisie en men wil graag een convenant sluiten voor 10 jaar en het op de investeringsagenda van de provincie krijgen. Het individuele plan is in een eerder stadium door de provincie afgewezen, wegens gebrek aan middelen. De gemeente Oude IJsselstreek steekt 2,4 miljoen in de investering die nodig is voor het project en geeft voor geruime tijd een jaarlijkse exploitatiesubsidie van € 80.000,- Er is aan de provincie gevraagd om € 3,3 miljoen te doneren voor de investering in de ontwikkeling van het plan. GroenLinks is wel positief, maar kijkt ook waar de middelen ingezet moeten worden. Zo heeft Renske Waardenburg begrepen dat deze plannen door de gemeente goedgekeurd wel betekende dat er ergens anders op bezuinigd moet worden en wel op het WMO-budget. We zullen daarin een later stadium nog over te spreken komen.
Na deze presentatie beginnen we aan een rondleiding door de DRU-cultuurfabriek. We zien de theaterzaal, het poppodium, de oefenruimtes voor muziek, de vergaderzalen. Al met al een indrukwekkend complex.
Als afsluiting van de dag hadden we een etentje in het Schaftlokaal van de DRU-cultuurfabriek, waarbij ook raadsleden uit Zutphen, Bronckhorst en Doetinchem aanwezig waren. Onder het genot van een hapje en een drankje hebben we ideeën en verhalen uitgewisseld.
Om 21.00 uur toog iedereen weer huiswaarts nog nagenietend van een inspirerende dag.