Zaterdag 20 september - tijdens het weekend waarin Nederland operatie Market Garden herdacht - streek het GroenLinksgesprek over militaire interventies neer in de Lommerd in Arnhem. Een hoge betrokkenheid typeerde het gesprek, met veel creatieve invalshoeken en perspectieven. Zoals een deelnemer aan het gesprek het mooi verwoordde: ‘we zijn niet alleen de stad van een brug te ver, maar ook de stad van Loesje’. Een van die typisch GroenLinkse invalshoeken is het benadrukken van preventiemogelijkheden.
De grootste algemene deler bij de deelnemers van de gesprekken over militaire interventies blijkt wel het diepgevoelde verlangen om met GroenLinks te zoeken naar andere middelen dan geweld om vrede te bevorderen. Of geweld ingezet mag worden als laatste redmiddel daarin verschillen leden van mening, zo ook in Arnhem. Een aantal deelnemers was zeer sceptisch over geweld als een methode om geweld te stoppen: ‘geweld genereert altijd meer geweld’. Ook wordt verwezen naar het verleden: interventies zaaien enkel nieuwe conflicten, aldus deze uitgesproken pacifistische leden. Zij wensen een meer fundamentele discussie over of geweld toegestaan is als middel. De meerderheid van de deelnemers wil echter weldegelijk denken over de vraag wanneer en hoe geweld toe te passen. Een lid stelde: ‘niemand hier is vòòr geweld, alleen de vraag is, moet het soms toch?’. En weer iemand anders: ‘maak het kleiner. Als er ruzie is ga je er tussenin staan. Dat vind ik het ergste, als je er dan met zijn allen omheen gaat staan om te kijken en niks te doen, of misschien een foto te maken. Je moet ertussenin gaan staan, en dat werkt niet met een geweer met een bloemetje erin’. Wat er als preventiestrategieën ter tafel kwam liep uiteen van scholing van kinderen en meer macht voor vrouwen, tot het bevorderen van vrouwenrechten en het ondersteunen van geweldloze verzetsinitiatieven van binnenuit conflictgebieden (zie daarvoor ook het artikel van Marlies Glasius). Wanneer uiteindelijk besloten wordt tot ingrijpen, moet er een omvattende strategie worden opgesteld waarin de-escalatiestrategieën een centrale plaats krijgen.
Reflectie op motieven – door sommigen gezien als een bijzondere categorie van preventie – moet ook plaatsvinden voordat wordt overgegaan tot het steunen van een militaire interventie. En dat gaat zowel om reflectie op de eigen motieven om al dan niet in te grijpen, als op de motieven van de geweldplegers ter plekke om de oorzaken (en daarmee mogelijke oplossingen) van het conflict beter te begrijpen. ‘Motieven kunnen waarschijnlijk nooit helemaal helder gekregen worden, maar GroenLinks moet het in ieder geval nastreven’, aldus een van de aanwezigen. Als norm werd geopperd dat ‘interventie nooit als doel mag hebben om mensen te straffen, het moet altijd zijn om mensen te beschermen’. Zo mogen we ‘niet ingrijpen tegen IS vanwege de inrichting van de staat, maar wel vanwege de schending van mensenrechten’, aldus een deelnemer. Wraak moet voorkomen worden door de positie van internationaal recht te verstevigen. Bovendien kan internationaal recht een toetssteen vormen voor de eigen motieven en deelnames. Iemand opperde daarover: ‘er zijn drie voorbeelden waar te laat is ingegrepen: de Tweede Wereldoorlog, Rwanda en Srebrenica. Er zou ook moeten worden meegewogen wat er gebeurt als er niet of te laat wordt ingegrepen’.
In Arnhem kwam steeds naar voren dat totale overeenstemming over dit thema niet bereikt kan worden onder GroenLinksleden. Toch werd het gesprek door velen als positief ervaren. Juist het feit dat veel leden zich intensief bezighouden met dit thema – zonder daar allemaal dezelfde conclusies aan te verbinden – zorgt voor een gevoel van verbondenheid. Of zoals een deelnemer het stelde: ‘ik denk dat het eind van de discussie niet moet zijn dat we het eens zijn, maar dat we ons bewust zijn van de complexiteit van dit thema’.
Wilt u verder meepraten? Dat kan op deze website of tijdens de komende bijeenkomsten van provinciale afdelingen en de internationale werkgroepen. Klik hier voor meer informatie.
Bron: http://bureaudehelling.nl/blog/provinciale-bijeenkomst-gelderland-20-se…